Opublikowane w

Zapraszamy na VI seminarium z cyklu LABORATORIUM SANDPLAY

 „I nagle zrobiło się cicho – Sandplay Therapy w psychoterapii straty i żałoby.”

„Żadne nowe życie nie może powstać, mówią alchemicy, bez śmierci starego.

Porównują tę sztukę do pracy siewcy, który zakopuje ziarno w ziemi:

umiera ono bowiem tylko po to, by obudzić się do nowego życia.”

Carl Gustav Jung (Collected Works 16, Par. 467/1946)

Żałoba jest spowodowana stratą  osoby, która wnosiła w życie drugiego ważną jakość i wartość. Żałoba – choć jest trudnym i bolesnym procesem  – ma znaczącą wartość dla rozwoju osoby opłakującej stratę. Wymaga zniesienia cierpienia i bolesnego wycofania projekcji, jakim został obdarzony zmarły, a jednak finalnie jest procesem intensywnego wzrostu wewnątrzpsychicznego. Niekiedy jednak strata bliskiego przychodzi nieoczekiwanie. Niektóre osoby doświadczają 'traumatycznej straty’ w której łączące ze zmarłym uczucia i emocje zostają wyparte i stłumione tak, że aktywują  archetypową zbiorową treść, co wtórnie może mieć szkodliwy wpływ na zdrowie osoby, która doznała straty. Powikłanie procesu żałoby jest często spotykanym zjawiskiem w praktyce klinicznej i psychoterapeutycznej. Prowadzi do pojawienia się objawów, utraty libido, pojawienia się objawów depresyjnych i wyczerpania psychofizycznego. Na seminarium poświęconym zastosowaniu Sandplay Therapy w pracy z żałobą przyjrzymy się procesowi radzenia sobie ze stratą w obrazach i marzeniach sennych pacjentów. Na zajęciach zajmiemy się także pracą własną z ucieleśnionymi symbolami i praktycznym zastosowaniem analitycznych koncepcji  żałoby w pracy terapeutycznej z dziećmi i dorosłymi.

Prowadząca:  Agata Giza-Zwierzchowska (Szczecin) psycholożka, specjalista psychologii klinicznej, psychoterapeutka, psychoanalityczka jungowska International Association for Analytical Psychology, certyfikowana psychoterapeutka Sandplay (Individual Member ofInternational Society for Sandplay Therapy ), współautorka publikacji “Wprowadzenie do Terapii w Piaskownicy – Sandplay Therapy”

więcej informacji znajduje się na stronie Centrum Sandplay

Opublikowane w

IV seminarium. Wewnętrzny świat traumy. Sandplay Therapy w leczeniu zaburzeń pourazowych vol 1/3.

IV seminarium z cyklu LABORATORIUM SANDPLAY : „Wewnętrzny świat traumy. Sandplay Therapy w leczeniu zaburzeń pourazowych u dzieci i dorosłych. 

część 1. Wczesnodziecięca trauma relacyjna. – 24.06.2023

część 2. Traumy złożone i ich specyfika w Terapii w Piaskownicy – wrzesień 2023.

część 3. PTSD i interwencja kryzysowa z zastosowaniem Sandplay Therapy – listopad 2023. 

Cykl 3 seminariów poświęcony psychoterapii zaburzeń pourazowych (posttraumatycznych) z zastosowaniem metody Sandplay Therapy zainicjuje pierwsze seminarium czerwcowe zogniskowane wokół traumy wczesnodziecięcej i relacyjnej. W ramach seminarium uczestnicy zapoznają się z symboliką, jaka pomaga pacjentom w ekspresji wewnętrznych pourazowych, rozszczepiających doświadczeń. Wspólnie przyjrzymy się opowieściom mitologicznym i baśniowym, które ilustrują archetypowe obrony jaźni oraz inne mechanizmy obronne prowadzące do rozszczepienia oraz wewnętrznej alienacji, których doświadczają pacjenci z zaburzeniami pourazowymi. Odbędzie się praca w parach, w grupie, a także prezentacja przypadku klinicznego, która będzie ilustrowała proces psychoterapii z zastosowaniem Sandplay prowadzący do reintegracji posttraumatycznej i powrotu pacjenta do zdrowia. 

Zachęcamy uczestników do zaplanowania udziału w całości –  we wszystkich 3 seminariach cyklu poświęconego zaburzeniom posttraumatycznym. Kolejne części seminarium są jego kontynuacją.

Termin:  24.06.2023

Opłaty: 700 zł/seminarium

Sobota 10.00-18.00 (1 h przerwa na obiad)

Czas trwania seminarium: 10h seminaryjnych

Prowadząca:  Agata Giza-Zwierzchowska (Szczecin) dr n. med., psycholożka, specjalistka psychologii klinicznej, psychoterapeutka,  Router International Association for Analytical Psychology, certyfikowana psychoterapeutka Sandplay (Individual Member of International Society for Sandplay Therapy ), współautorka publikacji “Wprowadzenie do Terapii w Piaskownicy – Sandplay Therapy” 

Seminaria cyklu LABORATORIUM SANDPLAY odbywają się co 2- 3 miesiące, łącznie kilka razy w roku. Na każde z seminariów obowiązuje osobne zgłoszenie na maila gizazwierzchowska@gmail.com . Ilość miejsc jest ograniczona.

Opublikowane w

III seminarium Laboratorium Sandplay – Ciało i symbol – Sandplay w psychoterapii zaburzeń psychosomatycznych.

Ciało i symbol cz 1. Psychoterapia zaburzeń psychosomatycznych z zastosowaniem Terapii w Piaskownicy.   

W ramach kolejnego seminarium Laboratorium Sandplay będziemy po raz pierwszy eksplorować psychosomatykę i ciało w Terapii w Piaskownicy. Objawy psychosomatyczne mogą komunikować więcej niż słowa. Są w rozumieniu jungowskim próbą symbolicznej ekspresji i komunikacji. Podczas leczenia psychoterapeutycznego ulegają przeobrażeniom podobnym do dawnych, alchemicznych transmutacji.  

Co może mieć wspólnego smok z astmą?

Dlaczego smok w obrazach w piaskownicy raz ma dwie głowy a innym razem trzy?

Zdolność do symbolizacji i fantazjowania jest kluczowa i pomocna, kiedy pracujemy z osobami z zaburzeniami psychosomatycznymi. Na czym polega to lecznicze znaczenie symbolizacji w komunikacji niewerbalnej w procesie terapii? Jak możemy rozumieć i pożytkować odczucia somatyczne terapeuty, które manifestują się w przeciwprzeniesieniu? Jak radzić sobie z identyfikacją projekcyjną w pracy z somatyzującymi pacjentami?   Pierwsze seminarium „Ciało i symbol” będzie zawierało odpowiedzi na te i inne pytania. Będzie przybliżało polietiologiczny charakter zaburzeń psychosomatycznych i znaczenie rozszczepiennych mechanizmów obronnych. Na zajęciach zajmiemy się pracą własną z ucieleśnionymi symbolami i praktycznym zastosowaniem analitycznych koncepcji  psychosomatycznych w pracy terapeutycznej z dziećmi i dorosłymi. W oparciu o materiał kliniczny podejmiemy się także tematu ataków na ciało oraz traumy, która często manifestuje się w ciele pod postacią rozmaitych dolegliwości somatycznych i przez nie „przemawia”. Jak połączyć to, co zostało przez uraz rozdzielone? Jak stworzyć temenos dla takiej przemiany?    Zapraszam do zapisów i udziału w seminarium. Ilość miejsc (kameralna grupa) ze względu na praktyczny charakter zajęć jest ograniczona.

Termin:  04-05.03.2023

Sobota 10.00-18.00 (1 h przerwa na obiad)

Niedziela 10.00 – 13.30                                 

Czas trwania seminarium: 14h seminaryjnych

Prowadząca:  Agata Giza-Zwierzchowska (Szczecin) psycholożka, specjalista psychologii klinicznej, psychoterapeutka, Router International Association for Analytical Psychology, certyfikowana psychoterapeutka Sandplay (Individual Member of International Society for Sandplay Therapy ), współautorka publikacji “Wprowadzenie do Terapii w Piaskownicy – Sandplay Therapy” 

Seminaria cyklu LABORATORIUM SANDPLAY odbywają się co 3 miesiące, łącznie kilka razy w roku. Na każde z seminariów obowiązuje osobne zgłoszenie na maila gizazwierzchowska@gmail.com . Więcej informacji znajduje się tutaj https://sandplay.pl/2023/01/17/iii-seminarium-laboratorium-sandplay-cialo-i-symbol-psychoterapia-zaburzen-psychosomatycznych-z-zastosowaniem-sandplay/

Opublikowane w

Seminarium: Rozwój i jego Cień w Sandplay

W ostatnią sobotę poprowadziłam drugie spotkanie z cyklu LABORATORIUM SANDPLAY zatytułowane: Rozwój i jego Cień w Sandplay Therapy.

W seminarium wzięli udział specjaliści psychoterapii. Zaskoczyło mnie tak duże zainteresowanie tematyką „cienia” w grupie uczestników. W psychologii, tzw. ciemna strona ludzkiej natury jest często opisywana jako alter ego, id lub niższe Ja. Szwajcarski psychiatra, Carl Gustaw Jung nazwał ją właśnie „cieniem”. Przez ów „cień” miał na myśli nieakceptowane cechy osobowości, czyli łączną sumę wszystkich właściwości naszego ja, które – z różnych przyczyn – wolelibyśmy ukryć przed światem.

Carl Gustaw Jung jako pierwszy ukuł termin „cień”. Jednakże idea „ciemnej strony natury ludzkiej” sięga zamierzchłej starożytności o czym dowiadujemy się z najbardziej znanych opowieści i mitów: ze Starego Testamentu w Biblii czy znanej literackiej pary: dr Jekylla i Mr. Hyde’a. 

Dla psychoterapeutów, Cień stanowi jeden z najważniejszych i zarazem najmniej rozumianych aspektów natury ludzkiej. Obawiamy się oświetlenia naszej wewnętrznej ciemności, choć przecież wszyscy ją posiadamy. Prawdziwym wyzwaniem egzystencjalnym jest spotkać się z własnym cieniem twarzą w twarz. Pogodzenie się z tą indywidualną mroczną stroną pozwala na zaprzestanie bycia jej ofiarą, a wręcz umożliwia odnalezienie w niej potencjału. Literatura i sztuka dostarczają wielu metafor ilustrujących cień i drogę do jego odzyskania. U Roberta Bly  – cień to wielki bagaż, który ciągniemy za sobą przez całe życie. Przez pierwsze czterdzieści lat umieszczamy w nim wszystko to, czego przez kolejne lata musimy się pozbyć. W baśniach o pięknych i niewinnych królewnach poznajemy macochy i okrutne Baby Jagi symbolizujące ciemną stronę kobiecości. W bajkach  – przebiegłe wilki i Sinobrodych mężczyzn – męskie aspekty cienia. W dzieciństwie przeszywa nas strach kiedy czytamy o tym, jak owe istoty porywają dzieci i młode, niewinne panny. U zacytowanego powyżej autora odnajdujemy także symbolicznego „Dzikusa” – pojmanego i zamkniętego w klatce. Zadaniem stojącym przed nami jest uwolnienie go, bez poświęcania własnego życia. 

 Świadomość jest zawsze widoczna, jasna i dostępna. Wszystko, co się w niej uwidacznia – nasza pozycja społeczna, role jakie pełnimy w pracy czy w rodzinie, pomysły które realizujemy, cele jakie sobie wyznaczamy – podobnie jak materia która nas otacza:  rośliny, drzewa, budynki  – wszystko również rzuca cień.  Cień jest częścią tego, co stoi w ciemności i jest poza naszą świadomością. Cień jest poza naszą wiedzą. Rozwój każdego z nas ma swój cień, który niekiedy uwiera jak „cierń”. Z czym nie byliśmy akceptowani w naszym dzieciństwie? Co dorośli, opiekujący się nami wrzucili do naszego bagażu? To u jednych może być smutek. U innych – złość czy ciekawość seksualna. A może są to nasze odtrącone marzenia i pragnienia?

Wszyscy uczestnicy byli bardzo zaangażowani w poszukiwanie odpowiedzi na powyższe pytania. Na seminarium Laboratorium Sandplay odbył się także wykład teoretyczny oraz prezentacja przypadku psychoterapii 7 letniego dziecka – którego cień rósł wraz z nim i uwierał tak dalece, że w konsekwencji chłopiec zaczął cierpieć z powodu zaburzeń lękowych. Co najważniejsze – wszyscy uczestnicy seminarium dobrze się bawili – w piasku, oczywiście. 

Agata Giza-Zwierzchowska

Opublikowane w

Zapraszam do LABORATORIUM SANDPLAY na seminarium „Nić Ariadny”

Zapraszam na pierwsze seminarium z cyklu LABORATORIUM SANDPLAY które poprowadzę już 14 maja 2022. Seminaria cyklu LABORATORIUM SANDPLAY będą dobywały się co 2- 3 miesiące, łącznie kilka razy w roku. Będą poświęcone różnym aspektom metody Terapii w Piaskownicy.

Pierwsze seminarium, zatytułowane „Nić Ariadny. Sandplay Therapy i funkcja transcendentna psychiki„ będzie poświęcone symbolizacji która niczym „Nić Ariadny” prowadzi nas do nieświadomego świata w każdym z nas. Sandplay Therapy opiera się pracy z przeniesieniem oraz na podejmowaniu w ramach relacji terapeutycznej aktywności, która zmierza do połączenia materiału świadomego z nieświadomym. Carl Gustav Jung nazywał tę mentalną aktywność funkcją transcendentną. Ta “pośrednicząca” funkcji psychiki pozwala – przy udziale nieświadomego, symbolicznego materiału – na zjednoczenie przeciwstawnych tendencji psychiki, co prowadzi do jej rozwoju i integracji. W ramach seminarium odbędą się ćwiczenia grupowe oraz w parach, podczas których każdy uczestnik będzie mógł doświadczyć samodzielnie funkcji transcendentnej w procesie Sandplay oraz pracy z własnym materiałem nieświadomym. na seminarium zaprezentuję także materiał kliniczny. Zapraszam do udziału w LABORATORIUM SANDPLAY. Zgłoszenia na gizazwierzchowska@gmail.com

Opublikowane w

Certyfikat International Society for Sandplay Therapy ISST

Świętuję! W dniu dzisiejszym zostałam przyjęta w poczet członków Międzynarodowego Towarzystwa Terapii w Piaskownicy – International Society for Sandplay Therapy ISST. To dla mnie wielka radość i wyróżnienie. Moja droga poznawaniametody Sandplay Therapy (Terapii w Piaskownicy) rozpoczęła się w 2011 roku, kiedy to po raz pierwszy spotkałam się z nauczycielami tej analitycznej metody na całościowym szkoleniu, które współorganizowałam dla grupy psychoterapeutów w Polsce. Przyjechali do nas wtedy : Linde von Keyserlingk, Dr Joerg Rasche, Dr Ulrike Hinsch, Dr Anke Seitz, Monika Heinzer-Junger, Dr Thomas Mantel, Ursula Wachter i Dr Karl-Klaus Madert. Jestem im wszystkim wdzięczna a także… a raczej przede wszystkim moim współpracownikom z Centrum Sandplay oraz pacjentom, którzy pozwolili mi odkrywać tę metodę kiedy mogłam towarzyszyć im w ich podróży do własnej całości.

Opublikowane w

Konferencja „Obrazy nieświadomości” – 06.10.2019 – Polecam!

Zapraszam na konferencję Polskiego Towarzystwa Psychoanalizy Jungowskiej – link – w ramach której będą Państwo mogli zapoznać się z jungowskimi metodami pracy psychoterapeutycznej z materiałem nieświadomym. Uczestnicy będą mogli wziąć udział w praktycznych warsztatach m.in. dream matrix (matrycy śnienia społecznego), analizy marzeń sennych czy ruchu autentycznego. W ramach konferencji będę miała przyjemność poprowadzić seminarium Sandplay Therapy (Terapii w Piaskownicy) na co szczególnie zapraszam wszystkie osoby zainteresowane tą metodą pracy, zarówno w kontekście psychoterapii osób dorosłych, jak i z dzieci . Tutaj znajdziecie Państwo szczegółowy opis wszystkich konferencyjnych warsztatów – link

Opublikowane w

Psychosomatyka w psychoterapii – seminarium konferencyjne

7 listopada 2018 r. w ramach Międzynarodowej Konferencji Psychologicznej poświęconej psychoterapii i wsparciu dziecka w rozwoju „Dziecko w świecie – świat w dziecku” zorganizowanej przez Oddział Szczecin Polskiego Towarzystwa Psychologicznego poprowadziłam warsztat pt. „Kiedy ciało przemawia. Psychoterapia zaburzeń psychosomatycznych u dzieci i dorosłych.” Uczestnicy zapoznali się z teorią i praktyką psychoterapeutyczną stosowaną w leczeniu zaburzeń psychosomatycznych i somatoformicznych u dzieci i dorosłych. Odbyła się także prezentacja przypadków i dyskusja.

Opublikowane w

Milczenie dzieci czyli „mutyzm wybiórczy” – rozmowa z Głosu Szczecińskiego – z dnia 29/06/2018

„Kiedy dziecko milczy, to nie musi oznaczać, że nas ignoruje.

Przyczyną może być lęk.”

Redaktor Anna Folkman w rozmowie z dr Agatą Gizą-Zwierzchowską, psychologiem i psychoterapeutką, przewodniczącą szczecińskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Anna Folkman: Milczenie dzieci, to problem, który zauważono dopiero teraz?

dr Agata Giza-Zwierzchowska: Dzisiaj coraz więcej mówi się na temat mutyzmu wybiórczego u dzieci dzięki czemu problem – choć statystycznie dość rzadki – zostaje coraz częściej w porę rozpoznany. Zaburzenie to jest opisywane w literaturze psychologicznej już od XVII wieku. Pisano wtedy o dzieciach, które milczą „wybiórczo” czyli nie rozmawiają w niektórych społecznych sytuacjach jakby w ogóle nie potrafiły mówić . Do niedawna mutyzm mylony był z innymi zaburzeniami, dzisiaj niestety też tak się często dzieje. Wiąże się to z przypisywaniem milczenia trudnościom w nauce mowy. Dlatego też bardzo często to logopedzi jako pierwsi dostrzegają u dzieci mutyzm wybiórczy. Od nich dzieci trafiają do gabinetów wyspecjalizowanych w tym zaburzeniu psychologów. Inną pomyłką jest mylenie mutyzmu z nieśmiałością. Trzeba to wyraźnie podkreślić: dzieci z mutyzmem wybiórczym to zdecydowanie nie są dzieci nieśmiałe ani zahamowane.

AF: Kogo dotyczy problem?

AGZ: Problem rozpoczyna się już w przedszkolu i dotyczy głównie małych dzieci w wieku ok. 4 do 8 lat. Jest związany z uspołecznieniem dziecka, z jego otwieraniem się na relacje z otoczeniem. Trzeba podkreślić, że rośnie świadomość pedagogów w przedszkolach na ten temat, choć nadal jest sporo w tym względzie do zrobienia. Należy o mutyzmie wybiórczym mówić, bo zaniedbany problem przeradza się w znacznie poważniejsze zaburzenia lękowe u dziecka, jeśli w porę nie zareagujemy. Dziecko cierpiące na mutyzm wybiórczy ma problem z nauką w tym sensie, że nie odzywa się na lekcjach, nie uczestniczy w nich, nie uczestniczy tez w życiu towarzyskim. Nauczyciele są często bezradni i zapada decyzja o nauczaniu indywidualnym. Taki krok często jeszcze bardziej odcina dziecko od otoczenia i często prowadzi do pogłębienia trudności. Dziecko zamiast oswajać się i stopniowo radzić sobie z lękiem pokonując go wśród rówieśników i nauczycieli, zaczyna się izolować i zamyka się w swoim świecie.

AF:Jak rozpoznać mutyzm?

AGZ: Dzieci w wieku przedszkolnym mają prawo być nieśmiałe. Mogą preferować aktywność jeden na jeden i czuć się onieśmielone w grupie. Każde dziecko ma prawo do indywidualnego, spokojnego otwierania się na innych. Ma wiele lat na oswajanie się ze światem. Ma prawo w pewnych sytuacjach nie wypowiadać się lub nie chcieć rozmawiać z niewzbudzającymi jego zaufania osobami. Mutyzm jest czymś innym. Dotknięte nim dziecko kompletnie milczy, przez cały rok potrafi nie odezwać się do nikogo w przedszkolu ani jednym słowem. Często nie bierze udziału w zajęciach i nie komunikuje swoich potrzeb. W mutyzmie wybiórczym milczenie jest nieprzebłagane i trwa miesiącami a nawet latami. Pedagodzy mogą mieć wrażenie, że to dziecko jest zbuntowane, zarozumiałe czy krnąbrne, że nie chce z nimi współpracować. To zaburzenie trudne do zdiagnozowania i zarazem łatwe do zignorowania. To dziecko którego nie ma. Jest niewidoczne. Nie sprawia żadnych trudności a jednak wiemy, że je głęboko przeżywa. Według standardów mutyzm wybiórczy powinien diagnozować wstępnie lekarz psychiatra, gdyż mówimy tu o zaburzeniu lękowym. Potem następuje praca z psychologiem. W nielicznych przypadkach konieczne są wspierające psychoterapię leki psychiatryczne gdy lęk jest zbyt silny.

AF: Na czym polega psychoterapia?

AGZ: Psychoterapia mutyzmu wybiórczego jest wieloaspektowa, obejmuje trzy obszary działania. Pierwszy to praca indywidualna z dzieckiem, potem praca z rodzicami a trzeci obszar to praca socjalizacyjna w środowisku – w przedszkolu lub w szkole. To wspomaganie dziecka bezpośrednio w pokonywaniu lęków, poprzez wykonywanie zaleceń specjalisty. Rodzicom radzi się np. inicjowanie spotkań z rówieśnikami, poznawanie nowych osób, samodzielne kupowanie drobnych rzeczy. Jeśli dziecko jest właściwie wspierane, wówczas rozwija się i poszerza się jego pole komunikacji. Zdarza się, że terapia trwa dwa miesiące i bywa, że rok a nawet dwa lata ale jest skuteczna. Jej długość zależy od głębokości trudności z jakimi mierzy się dziecko.  Dzieci, które otrzymały właściwą pomoc pokonują mutyzm i nigdy już nie wracają do tego zaburzenia.

AF: Co powoduje mutyzm?

AGZ: Przyczyny są złożone, zazwyczaj jest to pakiet wzajemnie na siebie oddziałujących czynników emocjonalnych, sytuacyjnych, rodzinnych i społecznych. Te ostatnie z wymienionych to choćby fakt, że wiele dzieci od pierwszych lat życia częściej obcuje dzisiaj ze smartfonem niż z drugim dzieckiem. Badań na temat przyczyn mutyzmu jest wiele. Znaczenie mają zarówno czynniki świadome, jak i nieświadome. U niektórych dzieci zdarza się, że na świat  przychodzi np. brat lub siostra i to się zbiega z czasem, kiedy dziecko idzie do przedszkola. Następuje wtedy regres rozwoju dziecka. U jednych dzieci uzewnętrzni się on bólem brzucha, u innych zahamowaniem rozwoju społecznego i powstaniem mutyzmu. W innych przypadkach wiodące znaczenie mają relacje między rodzicami, kryzysy małżeńskie. Nie można oczywiście ich winić, ale to także ma wpływ. Bywa, że dziecko nie jest właściwie stymulowane w rozwoju, jest nadmiernie ochraniane – jest w domu tylko z babcią, nianią i nie ma za wiele kontaktów z rówieśnikami. Warto zatem spotykać się z innymi dziećmi od pierwszych dni życia dziecka. Można brać udział w spotkaniach mam z dziećmi, wychodzić na place zabaw i wspierać dziecko w pierwszych i kolejnych spotkaniach z nowymi osobami tak żeby było to dla niego przyjemne i bezpieczne doświadczenie. Nie ochraniajmy nadmiernie dziecka, nie izolujmy go kiedy pojawia jest konflikt z kolegą. Wspierajmy go w poszukiwaniu rozwiązania.  W końcu, u nielicznych dzieci pojawienie się mutyzmu miało związek z traumatycznym wydarzeniem  w postaci silnego stresu. Mogła to być strata rodzica, wyjazd za granicę w zupełnie obce otoczenie. Warto zauważyć, że problem mutyzmu wybiórczego jest częstą trudnością rodzin mieszkających za granicą, w których dzieci są dwujęzyczne. Takie dzieci także potrzebują wsparcia psychoterapeutycznego którego często szukają w tych krajach u polskojęzycznych psychologów.

AF: Jak powinniśmy reagować, kiedy nasze dziecko stale milczy?

AGZ: Pamiętajmy, że objaw jest u dziecka nieświadomy. Nie pytajmy uparcie dlaczego nie rozmawia z nikim w przedszkolu. Rozmowa na ten temat będzie bezowocna i będzie wzmacniała problem. Raczej powinno się obserwować dziecko, zaakceptować trudność, towarzyszyć wspierająco i zachęcać do podejmowania aktywności czyli do ośmielania się w różnych sytuacjach społecznych. Zachęcajmy dziecko do samodzielnego zamówienia gałek lodów. Jeśli nie będzie chciało, zostawmy to bez komentarza, ma prawo się bać i ma prawo nie być gotowe. Nie naciskajmy, nie zawstydzajmy.  Poszukajmy łatwiejszej sytuacji – by porozmawiało z kimś kogoś zna. Często rodzice sami wiedzą najlepiej jakie sytuacje będą korzystne. Pomoc innym dzieciom też jest motywacją do przełamania lęku. Trzeba wiedzieć, że dzieci zdają sobie sprawę ze swoich problemów. Niczego nie pospieszajmy. Kiedy dziecko poczuje się gotowe, samo zrezygnuje z milczenia.

Głos Szczeciński – 29/06/2018

więcej o problematyce mutyzmu wybiórczego można znaleźć tutaj

Opublikowane w

Sprawozdanie z konferencji niemieckojęzycznych Towarzystw DGST/SGSST poświęconej Sandplay Therapy w Berlinie – 21/22 października 2016

W dniach 21-23 października 2016 roku miałam możliwość uczestniczyć w  konferencji dwóch niemieckojęzycznych towarzystw Sandplay Therapy – Niemieckiego DGST (Deutsche Gesellschaft für Sandspieltherapie DGST e. V.) oraz Szwajcarskiego SGSST (Schweizer Gesellschaft für Sandspieltherapie).  Tytuł tego trzydniowego wydarzenia „Die Erde – Lebensraum und Symbol” („Ziemia – miejsce życia  i symbol”) miał wieloznaczny i symboliczny – jak na jungowską analizę przystało – sens. Ziemia jest naszym domem – miejscem naszej ludzkiej egzystencji, jest także matczyną życiodajną planetą, która nas karmi i zarazem coraz bardziej zagrożonym ekologicznie siedliskiem. „Ziemia” w procesie terapeutycznym Sandplay  to piaskownica w której tworzy pacjent. Z punktu widzenia procesu kreatywnego jaki ma miejsce w gabinecie psychoanalityka stosującego metodę Sandplay, „ziemia” to także woda i piasek z którego powstaje obraz układany przez pacjenta – symboliczny obraz jego wewnętrznego i zarazem nieświadomego świata.

Konferencja rozpoczęła się w piątek, wizytą uczestników w Muzeum Historii Naturalnej. Następnie odbyło się spotkanie nauczycieli Sandplay Therapy obydwu towarzystw oraz wykład inaugurujący Prof. Ortwin Renn, zatytułowany „Ziemia jako zagrożone siedlisko” („Die Erde als bedrohter Lebensraum”) .  Kolejnego dnia, spotkanie psychoterapeutów otworzył wykład Dr Joerga Rasche – analityka i superwizora jungowskiego International Association for Analytical Psychology (IAAP) i przewodniczącego Niemieckiego Towarzystwa Sandplay Therapy (Deutsche Gesellschaft  für Sandspiel Therapie DGST). Prelegent mówił w swoim wystąpieniu o „Ziemii jako miejscu i symbolu” („Die Erde als Lebensraum und Symbol”), nawiązując do Archetypu Matki oraz symboliki miodu i pszczół w psychoterapii oraz kulturze. Psychoanaliza w narracji Dr Rasche była symbolizowana procesem quasi alchemicznej przemiany jakiej dokonują pszczoły w swojej codziennej pracy. „Czyż nie wszyscy jesteśmy pszczelarzami?” – pytał prelegent zebranych na sali wykładowej psychoanalityków. Przemiana wewnętrzna w jakiej współuczestniczą pacjenci i psychoterapeuci zbierając mozolnie skrawki przeżyć niczym pszczoły pyłek kwiatowy jest procesem bliskim powstawaniu miodu a może nawet alchemicznego złota.  

Drugim, sobotnim wykładem była prelekcja Dr Ruth Noël-Hermann – analityczki jungowskiej i superwizor Terapii w Piaskownicy – ze Szwajcarskiego Towarzystwa Sandplay Therapy (Schweizerische Gesellschaft für Sandspieltherapie – SGSST). Prelegentka bardzo interesująco wypowiadała się na temat psychoterapii dzieci w swoim wystąpieniu pt. „Wypalone dziecko – wyczerpany Nicpoń”  („The burnt out child – Der erschopfte Taugenichts”). Terapeutka dziecięca opowiedziała w swoich doświadczeniach dotyczących analizy jungowskiej i Terapii w Piaskownicy z dziećmi, które cierpią z powodu zaburzeń zachowania i deficytów uwagi (ADHD) w Szwajcarii. Przedstawiła trzy opisy przypadków. Pierwszy – 10 letniej Sandry manifestującej reaktywne problemy z zachowaniem po doznanych urazach wczesnodziecięcych i relacyjnych. „Najpiękniejsze skarby można znaleźć pod wodą”… – mówi Sandra na początku swojej terapii z prelegentką. 

Kolejnym omawianym pacjentem była 5 – letnia Liv, która towarzyszyła swojej matce w doświadczeniu wielokrotnych strat ciąż. Dziecko tak małe rezonowało i przeżywało nieświadomie wraz z rodzicem żałobę, doświadczając tym samym dojmującego smutku i złości płynących z tych przeżyć i zarazem nie mając warunków do pełnego ich wyrażenia w obecności cierpiącego rodzica.

Interesujacym studium przypadku opisywanym przez Dr Ruth Noël-Hermann był opis Terapii w Piaskownicy małego Mauro, który cierpiał z powodu urazów psychicznych spowodowanych licznymi zabiegami medycznymi, jakich doświadczył ów we wczesnym dzieciństwie.  Ostatnim sobotnim wykładem konferencji było wystąpienie Prof. Dr Hab. Aleksandra von Gontard zatytułowane „Archetyp Ziemi w Terapii w Piaskownicy dzieci i młodzieży.” (Der Archetyp der Erde in der Sandspieltherapie von Kindern und Jugentlichen).
Prelegent dzielił się w nim doświadczeniami z pracy terapeutycznej w Klinice Psychiatrii i Psychosomatyki Dzieci i Młodzieży w Homburgu/Saar, której jest kierownikiem. „Ziemia jest początkiem – mówił prelegent – jest symboliczną matką. Ziemia bywa różnorodnie przedstawiana w twórczości terapeutycznej dzieci. Podobnie jak różnorodnie dzieci doświadczają swoich matek. Są matki twarde jak skały, są suche jak pustynny krajobraz i życiodajne jak tropikalny las. Są spokojne jak łąka i niebezpieczne jak zawsze gotowy do wybuchu wulkan. ” Prof. Gontard niczym wytrawny podróżnik oprowadził nas po tych rozmaitych wewnętrznych krajobrazach tworzonych przez dzieci uczestniczących w psychoterapii.  

W drugiej połowie dnia, uczestnicy konferencji wzięli udział w warsztatach tematycznych. Każdy mógł zdecydować się na udział w jednej z następujących sesji:   

1. Robert Feind – Energia żywego doświadczenia – prezentacja przypadku 7-letniej dziewczynki, która dorastała bez ojca. 
(Energie als lebendige Erfahrung – Sandspiel mit einem depressiven 7-jahringen Madchen das ohne Vater aufwachst.)

2. Ulrich Gundermann – Chaos i porzadek – proces twórczy w Terapii w Piaskownicy (Chaos und Ordnung – Schopfungsprozesse im Sandspiel)

3. Liga Ravina i Vita Karlina (Łotwa) – Poprzez wyobraźnię tworzenie nowych możliwości dla życia – prezentacja przypadku (Durch die Vorstellungswelt zu neuen Lenensmoglichkeiten). 

4. Lorraine Dupont (Szwajcaria/Kanada) – Warsztat tworzenia mandali. 

Drugi dzień konferencji poświęconej Sandplay Therapy (Terapii w piaskownicy) i analizie jungowskiej zapowiadał się równie interesująco co dwa poprzednie. 
Pierwszym wystąpieniem była prelekcja analityczki jungowskiej i terapeutki Sandplay z Łotwy – Very Schcherbakowej. Wystąpienie było zatytułowane „Gaia – archetypowa energia Wielkiej Matki jako kontener dla terapii traumy.” („Gaia – Die archetypische Energie der Grossen Mutter als Schlussel zur Traumatherapie.”) Autorka przedstawiła proces terapeutyczny 38-letniego mężczyzny, który cierpiał na zaburzenia depresyjne oraz trudności w bliskich relacjach. Proces psychoanalizy z elementami Sandplay Therapy zaowocował powstaniem 22 obrazów. Znany grecki filozof i matematyk Archimedes powiedział: „Dajcie mi punkt podparcia a poruszę ziemię.” Podobnie jak starożytny uczony, pacjent także szukał takiego punktu podparcia w sobie. 

Ostatnim wykładem konferencji była prelekcja Lorraine Dupont ze Schweitzer Gesellschaft für Sandspieltherapie. Wykład nosił tytuł „Mandala jako obraz świata i duszy” („Das Mandala als Bild der Welt und der Seele”) i dotyczył historii, znaczenia i jej symboliki.
Autorka scharakteryzowała wiele rodzajów mandali – m.in. zaprezentowała średniowieczne rozety kościelne, które w dawnych czasach ilustrowały treści Biblii dla niepiśmiennych uczestników mszy. Mówiła także o starożytnych obrazach mandali, które były w starożytnej Grecji labiryntami, o celtyckich – spiralach i indyjskich kwiatach lotosu. Mandala jest obecnie bardzo popularnym symbolem, obecnym we wzornictwie, kulturze i sztuce, reprodukowanym niemalże na skalę masową. Czy to moda czy potrzeba? – pyta analityczka. Żyjemy w czasach chaosu, braku drogowskazów, mitologii która mogłaby wskazywać kierunki i masywnego zanieczyszczenia środowiska a może nawet duszy – pyta ponownie Lorraine Dupont. Tworząc mandalę rozpoczynamy proces transformacji, porządkujemy wewnętrzny chaos, scalamy i integrujemy. Odnajdujemy drogę do centrum.

Na koniec konferencji odbyła się dyskusja dotycząca metody Terapii w Piaskownicy – jej historii, korzeni sięgających analizy jungowskiej i podwalin, które ustanowiła Dora Kalff. W dyskusji zabrał głos Prof. Aleksander von Gontard, Martin Kalff, Dr Ruth Noël-Hermann  oraz Vera Scerbakova. Moderotorem dyskusji była Maria Kendler – superwizor i prezes Szwajcarskiego Towarzystwa Terapii w Piaskownicy (SGSST). Nie zabrakło w ramach dyskusji podniesienia tematu ekonomizacji psychoterapii, która poruszyła i pobudziła do dyskusji zarówno słuchaczy, jak i prelegentów.

Konferencja zakończyła się wspólnym obiadem. Poza imponującym ładunkiem zaprezentowanej wiedzy i wymienionych doświadczeń, stanowiła dla mnie źródło inspiracji oraz okazję do wielonarodowego spotkania psychoterapeutów stosujących Terapię w Piaskownicy w ramach swojej praktyki klinicznej.  Z niecierpliwością czekam na kolejne takie wydarzenia!